Archiwum Państwowe w Malborku - Ferdinand Schichau w 125 rocznicę śmierci - wystawa internetowa

Ferdinand Schichau w 125 rocznicę śmierci - wystawa internetowa

26 stycznia 2021

Był synem Holendra osiadłego w Elblągu, Karola, Jakoba Schichaua, mistrza wytopu miedzi: Studiował w Królewskim Instytucie Przemysłowym na Politechnice berlińskiej. W 1837 roku rozpoczyna swoją działalność, otwierając w Elblągu warsztat budowy maszyn.(przy nieistniejącej już dziś ulicy Wały Staromiejskie),gdzie zajmował się budową i naprawą przede wszystkim maszyn parowych dla przemysłu. W 1854 roku Schichau otwiera stocznię w Elblągu; w zakładzie tym powstał pierwszy niemiecki parowiec o konstrukcji żelaznej i napędzie śrubowym „Borussia”1855. W latach 1855-1875 zbudowano tam 100 okrętowych maszyn parowych i 300 innych.
W 1877 roku stocznia wyspecjalizowała się w produkcji torpedowców i niszczycieli. Wraz z kolejnymi zamówieniami przyszedł czas na powiększenie majątku i zorganizowanie zakładów remontowych w Gdańsku i Piławie. Po śmierci elbląskiego przedsiębiorcy firma przechodzi w ręce Jego zięcia Carla Heinricha Ziese – konstruktora i autora wielu wynalazków. Ziese przyczynił się bez wątpienia do sukcesu przedsiębiorstwa swojego teścia. Ostatnim właścicielem Stoczni Ferdinanda Schichaua został Carl Fridolf Carlson. Po śmierci Carla Heinricha Ziese przejął on zarządzanie nad wszystkimi stoczniami. Podczas jego działalności powstają liczne okręty wojenne, statki handlowe i pasażerskie, które cieszą się popularnością i wysoką jakością wykonania.
Po śmierci ostatniego zarządcy stoczni Schichau, Carlsona w 1924roku przedsiębiorstwem zajął się Reichstag w Berlinie; zakłady zostały przekształcone w spółkę F. Schichau GmbH, której udziałowcem były Rzesza Niemiecka, państwo pruskie oraz Gdańsk i Elbląg. Udział Elbląga został szybko przyjęty przez Prusy. W 1929roku stocznia otrzymała pierwsze zamówienie sowieckie. W kolejnych latach przybywało nowych zamówień dla Sowietów.
Lata 30te to czas kryzysu dla stoczni. W związku z tym odnowiono kontakty z niemiecką marynarką wojenną. W latach 1939-1945 nastąpiło gwałtowne ożywienie gospodarki, wynikające z trwającej w tym czasie II wojny światowej. Stocznia pracowała więc intensywnie na potrzeby marynarki wojennej. W ostatnich latach wojny rozpoczęto produkcję większych okrętów podwodnych o udoskonalonych właściwościach bojowych.
Pod koniec II wojny światowej w 1945 roku, po licznych ostrzeliwaniach stocznia wstrzymuje swoją działalność, a 25 marca 1945 roku zostaje przejęta przez Sowietów. W ręce polskiej administracji została przekazana zdewastowana i opustoszała stocznia. Początkowo nosiła nazwę: „Stoczni nr. 1” (dawna Danziger Werft, wcześniej „Stocznia Cesarska”), następnie nazwana zostaje „Stocznią Gdańską”, a z biegiem lat przyjmuje nazwę „Stoczni im Lenina”.
Poniżej prezentujemy wybrane materiały z zasobu Stoczni Schichau w Elblągu z naszego Archiwum, związane zarówno z życiem osobistym Ferdynanda Schichaua jak i jego działalnością w przedsiębiorstwach stoczniowych, które stworzył.